In september 2014 is het 70 jaar geleden dat Limburg werd bevrijd van de tweede wereldoorlog. Na jaren van strijd kwamen de Amerikanen steeds dichterbij. Cruciaal voor de bevrijding was de landing van de geallieerden op 6 juni 1944 op de kust van Normandië. Hierna konden de troepen, na veel verliezen te hebben geleden, moeizaam oprukken naar Zuid-Limburg. Het zou tot 14 september duren, voordat Maastricht kon worden bevrijd. Op 17 september zag de Duitse kolonel Landau zich genoodzaakt zich terug te trekken tot in Sittard. Hierdoor kon de Amerikaanse IIe pantserdivisie “Hell on Wheels†op die dag doorstoten tot Beek en Neerbeek. De dag erna, 18 september zou men Geleen via Spaans Neerbeek en de Nachtegaalstraat richting Oud-Geleen binnen rijden. Een ander bataljon trok via de Postbaan naar Lindenheuvel.
Ooggetuige Loe Horstermans noteerde in zijn dagboek: “In de morgen van 18 september trekken in de schemer van de nieuwe dag nog groepjes gewapende Duitsers terug, daarna wordt het stil en is Geleen niemandsland. Voorzichtig loop ik de straat op. Niets te zien. ’n Vreemde stilte na al dat oorlogsrumoer. Dan hoor ik in de verte het gebrom van zware motoren en het knarsen en ratelen van kettingen (tanks). Amerikaanse of Duitse? Plotseling slaan de motoren af en is het weer stil.
Dan komt iemand de Carmelietenstraat in gerend, al roepende: “De Amerikanen zijn er. Ze staan met hun tanks in de Norbertijnenstraatâ€. Ik ben er met nog een paar anderen naar toe gerend en daar zie ik tanks en trucks staan. Juichende mensen beklimmen de voertuigen. De Amerikanen delen sigaretten en chocolade uit. Er wordt gedanst, gesprongen en gekust. Overal komen rood- wit- blauw-vlaggen te voorschijn, maar die moeten van de Amerikanen weer ingehaald worden voor eventuele Duitse luchtaanvallen. Als na een tijdje de Amerikanen weer verder trekken, spring ik met een ander in de laadbak van een truck, en zo rijden we met de Amerikanen tot in de buurt van het oude kerkhof te Geleen. Dan beginnen de Duitsers die zich daar verschanst hadden, te schieten en moest ik met een Amerikaan dekking zoeken achter een muurtjeâ€.
Achter het kerkhof van Oud-Geleen hadden een veertigtal fanatieke Duitsers zich verschanst en gingen een vuurgevecht aan. Hierbij verloor een Amerikaanse tankschutter, Warren Kappen, het leven. Hij stak net zijn hoofd uit de tank en werd geraakt door een Duitse kogel.
Op de Rijksweg tussen Geleen en Sittard werd eerste luitenant Francis M. Wilson geraakt en verloor daardoor het leven.
Niet onvermeld mag blijven dat bij de schermutselingen 13 Duitse soldaten het leven lieten. Van een aantal van hen is bekend dat ze in 1926 waren geboren, dus nauwelijks 18 jaar oud waren.
In de politierapporten werd het volgende gemeld: “De Amerikaansche tank-troepen maken een buitengewoon gunstigen indruk. Ze rijden werkelijk door alles heen en staan voor niets. Ook de Amerikaansche soldaten maken een zeer goeden indruk. Ze steken zeer gunstig af bij de havelooze bende van de eens zo trotsche Duitsche Weermachtâ€. “De bevolking was buiten zichzelf van vreugde en blijdschap na deze verlossing van ruim 4 jaren slavernijâ€.
Op zondag 28 september 2014 geeft Harmonie St. Cecilia 1866 uit Geleen in samenwerking met Heemkundevereniging Geleen en zangkoor Vocal Sollys een bevrijdingsconcert, waarbij de oorlogstijd wordt herdacht en de bevrijding wordt gevierd. Verhalenvertellers zullen emotionele herinneringen uit die tijd delen en er worden nooit eerder vertoonde beelden gepresenteerd door de Heemkundevereniging Geleen. Het concert begint om 14.30 uur in de Hanenhof Geleen. Kaarten zijn verkrijgbaar voor € 5,00 bij OCOG (Marcellienstraat, Oud-Geleen), Hubertushuis “De Boew†(Jan Willenstraat, Oud-Geleen) of via deze pagina.
